Op 1 januari 2015 is de Wet modernisering regelingen verlof en arbeidstijden in werking getreden. Hierdoor is een aantal verlofbepalingen gewijzigd en mogen sommige cao-bepalingen niet meer nageleefd worden. Hierbij de hoofdlijnen op een rij.
Verlofbepalingen wijzigen door de Wet modernisering regelingen verlof en arbeidstijden en door de inwerkingtreding van de 40-urige werkweek uit de cao uiterlijk op 1 augustus 2015. Bij de huidige cao-onderhandelingen wordt rekening gehouden met deze wijzigingen. De PO-Raad streeft naar een nieuwe cao op 1 juli 2015 waarin de verlofbepalingen in overeenstemming worden gebracht met de wettelijke bepalingen.
De veranderingen hebben betrekking op:
bevallingsverlof
adoptieverlof
vaderschapsverlof
ouderschapsverlof
ouderschapsverlof in relatie tot de 40-urige werkweek
Bevallingsverlof
Een medewerker die is bevallen, heeft recht op minimaal 10 weken bevallingsverlof. Sinds 1 januari 2015 mag een medewerker ervoor kiezen het bevallingsverlof vanaf de 6e week gespreid op te nemen. Dit geldt alleen voor medewerkers die vanaf 1 januari 2015 of later met zwangerschapsverlof zijn gegaan. Vanaf het moment dat het verlof wordt opgedeeld, mag het verlof in een periode van 30 weken worden opgenomen. Een verzoek hiertoe dient binnen drie weken na ingang van het bevallingsverlof te worden gedaan.
Als werkgever ben je verplicht binnen twee weken in te stemmen met een dergelijk verzoek, tenzij zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen zich daartegen verzetten. Dit is een erg strenge toets, van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen is niet snel sprake.
Veel gestelde vragen:
De medewerker dient uiterlijk drie weken na het bevallingsverlof een verzoek in te dienen bij de werkgever om de betreffende weken van het bevallingsverlof te spreiden. Als dit moment in de zomervakantie valt, mag ik dan van mijn medewerker vragen dit verzoek eerder in te dienen?
De medewerker dient binnen drie weken na ingang van het bevallingsverlof te verzoeken een deel gespreid op te nemen, ook in de zomervakantie. U kunt aan de medewerker vragen dat eerder, zo mogelijk voor de vakantie te doen, maar als zij een verzoek tot spreiding van het verlof toch in de zomervakantie indient, moet u wel binnen twee weken toestemming verlenen.
Is er een minimum aantal uur van opname van het gespreide bevallingsverlof gedurende de dertig weken? Mag ik als werkgever in beleid vastleggen dat er minimaal een dag verlof in de week moet worden opgenomen?
Nee, dit mag niet.
Als een fulltime medewerker heeft aangegeven aansluitend aan het zwangerschaps- en bevallingsverlof parttime te willen gaan werken en ze wil weken van het bevallingsverlof spreiden, wordt het aantal uur bevallingsverlof waar zij recht op heeft dan gebaseerd op de fulltime aanstelling of op de parttime aanstelling?
De omvang van het verlof wordt gebaseerd op de aanstelling zoals die was op het moment van ingang van het bevallingsverlof. In dit geval geldt dus dat de omvang van het verlof wordt gebaseerd op de fulltime aanstelling.
Een medewerker wil haar bevallingsverlof zo spreiden, dat het verlof over de schoolvakanties wordt getild. Mag dat?
Ja. Veel medewerkers kiezen er nu voor het bevallingsverlof over de vakanties heen te tillen. Als werkgever moet je een dergelijk verzoek toekennen.
Hoe moet ik straks omgaan met de 120 uur vakantieverlof van de zomervakantie die gecompenseerd moet worden in combinatie met spreiden van het bevallingsverlof?
Hier moeten PO-Raad en vakbonden afspraken over maken in de CAO PO 2015-2016 (die ingaat op 1 juli 2015).
Medewerkers die een kind adopteren hebben recht op vier weken adoptieverlof, die vier weken voor opname van het kind in het gezin start. Het verlof wordt in beginsel aaneengesloten opgenomen, maar de medewerker mag er ook voor kiezen het verlof in de periode van 26 weken gespreid op te nemen. Alleen indien sprake is van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen kan een dergelijk verzoek worden geweigerd door de werkgever.
Vaderschapsverlof
Vaders hadden al recht op twee dagen betaald kraamverlof bij de geboorte van hun zoon of dochter. Ook hadden vaders al recht op ouderschapsverlof. Wat is veranderd is dat vaders het recht hebben om binnen vier weken na het kraamverlof drie dagen van hun ouderschapsverlof op te nemen. De drie dagen worden opgenomen op een dag waarop de vader gewoonlijk werkt en hoeven niet aansluitend te worden opgenomen. Het gaat om drie dagen ouderschapsverlof, bovenop de twee dagen kraamverlof. Het verlof is wel onderdeel van het totale ouderschapsverlof waar de vader recht op heeft.De werkgever mag de opname van deze drie verlofdagen niet weigeren, zelfs niet als er sprake is van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen. De vader mag het overige deel van het ouderschapsverlof op een later moment nog opnemen.
Ouderschapsverlof
Tot nu toe mocht ouderschapsverlof pas worden aangevraagd indien de medewerker een jaar bij de werkgever in dienst was. Vanaf 1 januari 2015 mag een medewerker direct na indiensttreding een beroep doen op ouderschapsverlof. Wel moet de medewerker het verlof minimaal acht weken voor aanvang ervan aanvragen.
Opname van verlof moest tot 1 januari 2015 aan bepaalde eisen voldoen. Zo moest de medewerker het verlof in beginsel in een aangesloten periode opnemen en mocht per week niet meer dan de helft van arbeidsduur ouderschapsverlof worden genoten. De wettelijke basis voor deze bepalingen is geschrapt en ook artikel 8.19 lid 6 van de CAO PO is niet meer geldig. Medewerkers krijgen een budget aan ouderschapsverlof ter waarde van 26 maal de arbeidsduur per week, zij bepalen zelf (uiterlijk acht weken van tevoren) hoe zij dit verlof willen inzetten en op welke momenten. Als werkgever kun je alleen indien er sprake is van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen de invulling van het verlof in overleg met de medewerker wijzigen.
Als medewerkers hun ouderschapsverlof nog niet geheel hebben genoten op het moment dat hun dienstverband eindigt, mogen zij het resterende deel sinds 1 januari 2015 meenemen naar de volgende werkgever. Als werkgever ben je verplicht om bij te houden op hoeveel uur ouderschapsverlof een medewerker nog recht heeft en een verklaring daaromtrent op verzoek van de medewerker te verstrekken.
Ouderschapsverlof en de 40-urige werkweek
Bij inwerkingtreding van de 40-urige werkweek uit de cao (uiterlijk 1 augustus 2015) zullen de bepalingen over ouderschapsverlof wijzigen. Wettelijk gezien hebben medewerkers recht op 26 maal de arbeidsduur per week aan ouderschapsverlof. Voor een fulltime medewerker komt dit neer op 26 x 40 (1040 uur) verlof. Voor deeltijders geldt dit naar rato. De hoeveelheid betaald ouderschapsverlof (415 uur) blijft ongewijzigd.
Opname van verlof zal ook anders worden afgeschreven dan nu het geval is. Ouderschapsverlof wordt straks opgenomen net als vakantieverlof: op een dag dat ouderschapsverlof wordt opgenomen worden zoveel uren afgeschreven als de medewerker normaal gesproken op die dag zou werken. Als een medewerker bijvoorbeeld elke vrijdag 8,5 uur werkt en op vrijdag ouderschapsverlof opneemt, wordt elke vrijdag 8,5 uur van het verlof afgeschreven.
Bron: PO-Raad
