Er zijn miljoenen euro’s nodig om vakleerkrachten op alle basisscholen drie lesuren gym te laten geven. Ook moeten er 2200 nieuwe gymlokalen bij en 5800 extra vakleerkrachten worden opgeleid, blijkt uit onderzoek van Regioplan en het Mulier Instituut.
Het is een ambitie van de regering: op elke basisschool drie lesuren gym gegeven door een bevoegde leerkracht. Dit kan een groepsleerkracht zijn met een gymbevoegdheid, maar ook een speciale vakleerkracht die de academie voor lichamelijke opvoeding (alo) heeft gedaan.
Om deze ambitie te halen, is er voor het einde van dit jaar een doelstelling afgesproken: alle basisschoolleerlingen moeten minimaal twee lesuren per week gymles krijgen door een bevoegde docent. VVD-Kamerlid Rudmer Heerema vond dit streven niet genoeg en wil dat alleen vakleerkrachten de gymlessen voor hun rekening nemen.
Het ministerie van Onderwijs liet Regioplan en het Mulier Instituut onderzoek doen naar het kostenplaatje. De instituten onderzochten verschillende scenario’s. Het kost 167 miljoen euro als basisscholen vanaf 2021 twee uur gymles inroosteren waarbij tachtig procent van de lessen door vakleraren wordt gegeven, zo berekende onderzoekers. Als leerlingen drie lesuren gym krijgen met altijd een vakleerkracht in de gymzaal, gaat het om 790 miljoen euro. Daarnaast zijn er in het laatste scenario 2200 nieuwe gymlokalen nodig en moet de alo 5800 extra vakleraren opleiden.
Staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs is in een brief aan de Tweede Kamer duidelijk over deze bedragen: daar is geen dekking voor. ‘Waardoor nu geen nadere stappen ten aanzien van dit voorstel -de initiatiefnota van Heerema- kunnen worden gezet’, schrijft hij.
Nog altijd wordt op dertien procent van de scholen gym gegeven door onbevoegde docenten. Sinds 2005 krijgen afgestudeerden van de pabo niet automatisch meer een gymbevoegdheid. Zij moeten daarvoor een extra opleiding doen. Drie kwart van de scholen haalde de norm van 90 minuten, twee lesuren, gym per week. Een gebrek aan gymlokalen, andere prioriteiten met budget en te weinig vakleerkrachten, zijn argumenten voor scholen om te weinig gymlessen te geven. In het onderzoek wordt ook reistijd en de gymzaal genoemd of invallers die geen bevoegdheid hebben waardoor gymlessen vervallen.
De Koninklijke Vereniging Lichamelijke Opvoeding (KVLO) wil in de wet vastleggen dat alle leerlingen twee uur gymles krijgen van een vakleerkracht. ‘Het is tijd om door te pakken’, aldus de vereniging op haar website. Bovendien wijst de KVLO erop dat in alle berekeningen niet de positieve effecten zijn meegenomen, zoals betere leerprestaties en gezondheidswinst.
